Zeespiegelstijging


Sinds het begin van de vorige eeuw is de zeespiegel met ongeveer 15 centimeter gestegen. Dit wordt voor een deel veroorzaakt door het lopend proces van de normale stijging van de temperatuur op aarde, waardoor het zeewater uitzet. In Noord-Nederland stijgt de zeespiegel nog iets sneller door het kantelen van de aardschol waar Nederland op ligt.

Ten gevolge van het versterkte broeikaseffect door de menselijke productie van verschillende gassen kan in de komende eeuw de zeespiegel wereldwijd gaan stijgen met maximaal ongeveer een halve meter. De mate van zeespiegelstijging is sterk afhankelijk van de temperatuurstijging en de uitwerking daarvan op de zeespiegelstand. Vooralsnog is een versnelling van zeespiegelstijging niet aangetoond voor Nederland.
Het stijgen van de zeespiegel is al meer dan honderd eeuwen aan de gang. In de laatste IJstijd, tot zo'n 10.000 jaar geleden, stond het grootste deel van de Noordzee droog. Door het warmer-wordende klimaat ontdooide het landijs en stijgt de zeespiegel. Alleen in de periode tussen 1430-1820 (de Kleine IJstijd) kan het zeeniveau iets gedaald zijn. Sinds ongeveer 1850 neemt de gemiddelde temperatuur opnieuw toe en is het zeeniveau langs de Nederlandse kust zo'n 20 tot 30 cm hoger komen te liggen.

Uit metingen over de afgelopen 150 jaar blijkt in de Waddenzee een gemiddelde stijging van 17-18 cm per eeuw. Door de verhoging van het kooldioxidegehalte en andere 'broeikasgassen' in de atmosfeer kan de gemiddelde temperatuur op aarde verder gaan stijgen. De meeste wetenschappers verwachten dat de zeespiegel de komende eeuw met 60 cm gaat stijgen, maar in de meest ongunstige scenario's wordt rekening gehouden met 85 tot 105 cm per eeuw. Door een hogere temperatuur zal in ieder geval het water in de zeeën en de oceanen extra gaan uitzetten. Ook zullen, afhankelijk van eventuele lokale klimaatveranderingen, ook nieuwe delen van de poolkappen en gletsjers in de hoge berggebieden gaan smelten. Deze twee processen kunnen leiden tot een aanzienlijke stijging van het zeeniveau. Op 26 mei 2014 heeft het KNMI de nieuwste klimaatscenario's gepresenteerd.

De sluizen bij Lauwersoog tijdens storm
De sluizen bij Lauwersoog tijdens storm (K. van Bruggen)