Een nieuw overzicht van de nutriëntenhuishouding in de Waddenzee

Het onderzoek laat de oorzaken zien waarom de huidige nutriëntenconcentraties in de Waddenzee op een aantal plekken te hoog is. Met behulp van een modelinstrumentarium bestaande uit een tracermodel en waterkwaliteitsmodel zijn de belangrijkste bronnen van stikstof en fosfor in kaart gebracht. Belangrijke aanvoerroutes van nutriënten zijn onder andere het IJsselmeer, de Duitse rivier de Eems en grote rivieren zoals de Rijn en Maas. Het IJsselmeer is vooral van invloed op het westelijke deel van de Waddenzee, terwijl Eems een dominante rol speelt in het oostelijk gebied rondom de Eems-Dollard.

Daarnaast zijn lokale bronnen zoals de Cleveringsluizen, gemalen bij Harlingen en Den Helder, en kleinere spuipunten in Groningen en Friesland relevant op regionale schaal. Hun invloed is vooral merkbaar in de directe omgeving van de lozingspunten. Ook nutriënten afkomstig van verder weg, zoals via de Atlantische rivieren dragen bij aan de totale belasting.

De hoge concentraties aan nutriënten kunnen daarnaast een effect hebben op de ecologische toestand van de Waddenzee. Zo kunnen de hoge nutriëntenconcentraties een negatief effect hebben op het fytoplankton en daarmee ook effect hebben op de herstelmogelijkheden zeegras. Daarom is het belangrijk om meer inzicht in de aanvoerroutes te krijgen om effectieve maatregelen te kunnen nemen om verhoogde nutriëntenconcentraties terug te dringen.

Ook klimaatverandering is meegenomen in de analyse. Veranderingen in het spuibeleid van het IJsselmeer – onder andere door zeespiegelstijging – kunnen in de toekomst invloed hebben op de hoeveelheid en timing van nutriëntenaanvoer naar de Waddenzee.

Het rapport probeert inzicht te geven in de belangrijkste bronnen en aanvoerroutes van stikstof en fosfor in de Waddenzee en het effect dat zij hebben op de Waddenzee. Door deze routes in kaart te brengen is het mogelijk voor beheerders en beleidsmakers om effectieve maatregelen te kunnen nemen en zijn zij in staat om deze te evalueren in verschillende toekomstscenario’s.