Start onderzoek naar natuurlijke dynamiek op Waddeneiland-staarten
Onder leiding van IMARES Wageningen UR is onlangs een onderzoek gestart naar duinen, kwelders, kreken en vegetatie op de ‘staarten’ van de Waddeneilanden. Het doel hiervan is maatregelen te ontwikkelen om de biodiversiteit voor de toekomst te behouden.
De Waddeneilanden zijn bijzonder vanwege de landschappen, planten en dieren die er voorkomen. Met name de eilandstaarten, de oostelijke uiteinden van bijvoorbeeld Terschelling (Boschplaat), Ameland en Schiermonnikoog, behoren tot de meest natuurlijke stukken van Nederland. Daarom zijn ze beschermd onder Europese natuurwetgeving. Deze eilandstaarten bestaan uit duinen, strandvlakten en kwelders, zijn onbewoond en liggen buitendijks zodat de zee er vrij spel heeft. Menselijke ingrepen hebben, direct en indirect, de natuurgebieden op de eilandstaarten minder dynamisch gemaakt, en bovendien verouderen de gebieden. Hierdoor neemt de biodiversiteit af en komen bepaalde planten- en diersoorten in de knel. Van nature groeien eilandstaarten mee met de zeespiegelstijging, maar door de aanleg van stuifdijken lijkt dit mechanisme te zijn verstoord.
Beheermaatregelen
Om deze ontwikkelingen tegen te gaan worden nu vaak beheermaatregelen (bv. beweiding, afplaggen, of maaien) getroffen die lokaal effect op de biodiversiteit hebben. Maar daarmee zijn de natuurlijke dynamiek van wind en water, en het meegroeimechanisme nog niet hersteld. Op langere termijn lijkt het veelbelovender om verjonging van de gebieden via natuurlijke processen te bewerkstelligen, door het (her)introduceren van natuurlijke dynamiek.
Dynamiek van wind en water
Om dit effectief te doen, is het nodig om goed te begrijpen hoe de dynamiek van wind en water voor de verschillen in biodiversiteit zorgt, zowel in ruimte als in tijd. Ook wordt nagegaan of er verschillen zijn tussen de eilanden. Onlangs is een onderzoek gestart naar de wijze waarop de ontwikkeling van duinen, kwelders, kreken en vegetatie op eilandstaarten samenhangt. Op verschillende Nederlandse en Duitse eilanden kijken we hoe dit in het verleden is gegaan en wat de verwachtingen voor de toekomst zijn. Vervolgens ontwikkelen we beheervormen op basis van deze natuurlijke principes, waarbij we integraal kijken naar natuurwaarden en het meegroeivermogen van de eilanden.
Het onderzoek wordt gedaan in opdracht van het, Bosschap (het OB+N Deskundigenteam Duin en Kustlandschap), Deltaprogramma Waddengebied, het ministerie van EZ en Programma naar een Rijke Waddenzee. Het wordt uitgevoerd door IMARES Wageningen UR, Deltares, Bosgroep Noord-Oost Nederland en Stichting ERA.
De resultaten worden eind 2014 verwacht.