Landschap en cultureel erfgoed
Het landschap van de Waddenzee wordt gekenmerkt door een enorme dynamiek. Wind, zee en zand hebben er vrij spel waardoor de eilanden, de zandplaten en de geulen ook nu nog voortdurend in beweging zijn. Het landschap is weids en open, met de zeewering als grensovergang tussen de dynamische processen van getijdengebieden en kwelders enerzijds en het cultuurlandschap van polders anderzijds. De sloten en het gecultiveerde landschap volgen nog steeds de loop van de natuurlijke laagtes en kwelderkreken. De wegen lopen langs de kust en de hogere delen van de polders. De contouren van de zeewering bepalen de horizon.
Beleid
In de Agenda voor het Waddengebied: Het Waddengebied heeft een bijzonder landschap en een rijke, bewogen historie. Nergens anders in Nederland zijn rust, ruimte en nachtelijke duisternis zo goed beleefbaar als hier. Behoud en ontwikkeling van de unieke waarden van het landschap is dan ook een hoofddoelstelling voor het Waddengebied. Daarnaast heeft het Waddengebied krachtige lokale identiteiten, die zichtbaar zijn in de gebruiken, bebouwing, cultuurlandschappen en archeologie. Dit cultureel erfgoed geeft de toekomst een verleden.
Historische kaarten van de Waddenzee
Waddenzee.nl heeft alvast een selectie voor u gemaakt van beschikbaar historisch kaartmateriaal over de Waddenzee. Onder meer kaarten voorbij over inpolderingsplannen, de indijking van de Lauwerszee, vaargeulen en een "Caerte van de banken en plaatsen waar de tonnen leggen tusschen de eylanden Ameland en Schiermonnikoog."
Buitendijks erfgoed
Deze brochure Handreiking buitendijks erfgoed vertelt het verhaal van ons maritieme verleden buiten de dijken en laat zien hoe we met dit type erfgoed om kunnen gaan in het noordelijk kustgebied. De Handreiking buitendijks erfgoed is vooral gericht op het Noord-Nederlandse kustgebied, omdat in het Waddengebied nu vanwege de beschermde status met voorrang omgevingsbeleid moet worden ontwikkeld.
Identiteit Waddengebied
De cultuurhistorische en landschappelijke waarden zijn nauw verbonden met de economische en sociale ontwikkeling van het kustgebied en vormen een belangrijke basis voor de ontwikkeling van het toerisme. Via overgangen in het landschap komt de samenhang ook goed tot uiting. Ten eerste zijn er overgangen van zoet naar zout, zoals op de overgang naar IJsselmeer en Eems-Dollard. Daarnaast zijn er karakteristieke overgangen van land naar zee, enerzijds geleidelijk bij de kwelders en dynamische duingebieden, anderzijds hard daar waar dijken zijn. Tenslotte zijn er in velerlei vormen overgangen van nat naar droog.
Zoals uit het bovenstaande blijkt kenmerkt het waddengebied zich door een geheel eigen identiteit. Binnen dit samenhangende gebied is er uiteraard wel sprake van verscheidenheid. We kunnen onderscheiden de Waddenzee, de waddeneilanden, de Noordzeekustzone en de vastelandskust. Ook deze diversiteit is onderdeel van de specifieke identiteit van het waddengebied.
De Stichting Verdronken Geschiedenis doet historisch, geologisch, archeologisch, cultuur-historisch en ecologisch onderzoek naar de ontwikkelingsgeschiedenis van het Waddenzeegebied en zijn menselijke bewoning. De stichting verzorgt ook publiekspresentaties over de verkregen kennis.
De Waddenacademie doet o.a. cultuurhistorisch en sociaalwetenschappelijk onderzoek in het waddengebied. Lees meer in het thema Cultuurhistorie op de website van de Waddenacademie.
Archief
Ga naar het Archief landschap en cultureel erfgoed