Spring naar hoofd-inhoud
Tony Bootstrap PackageTony Bootstrap Package
Zoekformulier
  • Home
  • Actueel
    • Nieuwslijst
      • Nieuwsarchief
        • Nieuws zoeken
          • Nieuws RSS feed
          • Agenda
            • Agenda archief
            • Internationale Waddenbibliotheek
              • Waterstanden
                • Het Weer
                  • Bestanden basismonitoring
                  • Overheid
                    • Regiecollege Waddengebied (RCW)
                      • Stukken Containerincident
                        • RCW Nieuws
                          • Politieke Waddendag RCW
                            • Waddenspecial
                              • RCW vergaderingen
                                • RCW leden
                                  • Blog RCW-leden
                                    • Archief
                                      • Nieuwsberichten (archief)
                                      • Nieuwsbrieven RCW
                                      • Vergaderingen 2015
                                      • Vergaderingen 2014
                                      • Vergaderingen 2013
                                      • Agenda's vergaderingen RCW (Archief)
                                      • Besluitenlijsten RCW (archief)
                                  • Waddenzeebestuur
                                    • Ministeries
                                      • Waddenprovincies
                                        • Uitvoeringskader Waddenkust
                                      • Waddengemeenten
                                        • Samenwerking Waddeneilanden
                                        • Beheersverordening Waddengemeenten
                                      • Waterschappen
                                      • Waddenzeebeleid
                                        • Wetgeving bestuurlijke organisatie Waddenzee
                                          • Derde Nota Waddenzee
                                            • Duurzaam visserijbeleid
                                              • Beleidsmonitoring Waddenzee
                                              • Waddenzeebeheer
                                                • Fysiek Beheer
                                                  • Beheerplannen Waddenzee
                                                    • Beheer en Ontwikkelingsplan
                                                    • Kaderrichtlijn Water
                                                    • Convenant Vaarrecreatie Waddenzee
                                                    • Natura 2000 beheerplannen
                                                  • Overzichtstabel Beheer
                                                    • Beheerraad
                                                      • vergaderschema en agenda
                                                      • verslagen
                                                    • Wadden in Beeld
                                                      • Bronnen Wadden in Beeld
                                                      • Vergunning nodig?
                                                        • Wetten en regels
                                                          • Vergunningenregister
                                                            • Proefversie online vergunningenregister
                                                            • Natura 2000
                                                              • Nieuws
                                                                • Wat is Natura 2000?
                                                                  • Beleven, gebruiken en beschermen
                                                                  • Natura 2000 in stappen
                                                                  • Natura 2000 in het Waddengebied
                                                                  • Samen aan de slag
                                                                • Het beheerplan
                                                                  • Beheerplanproces
                                                                  • Inventarisatie bestaand gebruik
                                                                  • Effecten van bestaand gebruik
                                                                  • Uitwerking van natuurdoelen
                                                                  • Inspraak
                                                                • Project
                                                                  • Projectopzet Waddengebied
                                                                  • Bijeenkomsten
                                                                • Veelgestelde vragen
                                                                  • Meer weten?
                                                                    • Bibliotheek
                                                                    • Wadlab/ Greenzone
                                                                      • Waddenfonds
                                                                        • Bestuursakkoord
                                                                          • Toegekende projecten 2007-2011
                                                                          • Omgevingsberaad Waddengebied
                                                                            • Over het Omgevingsberaad Waddengebied
                                                                              • Samenstelling
                                                                                • Vergaderingen
                                                                                  • Adviezen
                                                                                    • Laatste Nieuws
                                                                                      • Contact - meer informatie
                                                                                      • Programma naar een Rijke Waddenzee
                                                                                        • Waddenacademie
                                                                                          • Kennisagenda Waddenacademie
                                                                                            • WadWeten
                                                                                              • Handelingsperspectieven voor de Waddenzee
                                                                                              • Raad voor de Wadden
                                                                                                • Internationaal
                                                                                                  • Internationaal beleid
                                                                                                    • Eems-Dollard
                                                                                                    • Habitat- en Vogelrichtlijn
                                                                                                    • Kaderrichtlijn Water
                                                                                                    • Biocidenrichtlijn
                                                                                                    • RAMSAR wetlands convention
                                                                                                    • OSPAR
                                                                                                    • Europese Mariene Strategie
                                                                                                    • REACH
                                                                                                    • Overige samenwerking
                                                                                                  • Trilaterale Regeringsconferentie 2018
                                                                                                    • Trilateral Governmental Conference 2018
                                                                                                      • Werelderfgoed Waddenzee
                                                                                                        • Wadden Sea Forum
                                                                                                          • International Wadden Sea School
                                                                                                            • Internationale conferenties
                                                                                                              • Resultaten 12e Scientific Wadden Sea Symposium
                                                                                                              • Verslag 11e scientific Wadden Sea Symposium
                                                                                                            • Quality Status Reports (QSR)
                                                                                                            • Archief
                                                                                                              • PKB Archief
                                                                                                                • Symposium Waddenzeebeleid
                                                                                                                • Samenvatting Deel 3 Derde Nota Waddenzee
                                                                                                                • Belangrijkste verschillen nieuwe en oude nota Waddenzee
                                                                                                                • Tekst Tweede Nota Waddenzee Deel 4
                                                                                                              • Archief regeringsconferenties
                                                                                                                • Schiermonnikoog 2005
                                                                                                                • Esbjerg 2001
                                                                                                                • Stade 1997
                                                                                                                • Seal Conference Ecomare
                                                                                                              • Archief NB-wet
                                                                                                                • Archief Waddenacademie
                                                                                                                  • Archief Waddenfonds
                                                                                                                    • Vragen en Antwoorden Waddenfonds
                                                                                                                    • Wetsvoorstel Waddenfonds
                                                                                                                    • Advies Raad voor Wadden
                                                                                                                    • Met waddenfonds helft wensenlijst te vervullen
                                                                                                                    • Ministerraad stemt in met wetsvoorstel Waddenfonds
                                                                                                                  • Archief Werelderfgoed
                                                                                                                    • Convenant werelderfgoed
                                                                                                                    • Achtergrondinformatie
                                                                                                                  • Adviesgroep Waddenzeebeleid
                                                                                                                    • Samenvatting rapport Commissie Meijer
                                                                                                                    • Persbericht en petitie OOW
                                                                                                                  • Archief Eems-Dollard
                                                                                                                    • Archief Waddenprovincies en -gemeenten
                                                                                                                      • Stuurgroep Waddenprovincies
                                                                                                                      • Openbaar Lichaam Waddenzee
                                                                                                                      • Internationale samenwerking regio's (IRWC)
                                                                                                                    • Archief B&O-plan
                                                                                                                      • Eerste versie Maatregelenprogramma (archief)
                                                                                                                      • Werkwijze B&O-plan (archief)
                                                                                                                      • Werkbladen (archief)
                                                                                                                      • Veel gestelde vragen B&O-plan
                                                                                                                    • Archief Beheerraad
                                                                                                                      • Agenda's beheerraad (archief)
                                                                                                                      • Verslagen Beheerraad (archief)
                                                                                                                    • Vierde Nota Waterhuishouding
                                                                                                                      • Voortgangsrapportage 2005
                                                                                                                    • Maatregelenprogramma's Waddenzee
                                                                                                                      • Beheerplan Waddenzee 1996
                                                                                                                        • Inhoudsopgave
                                                                                                                  • Thema's
                                                                                                                    • Sociaal-economisch
                                                                                                                      • Beleid
                                                                                                                        • Beantwoording kamervragen versterking economie Waddengebied
                                                                                                                      • Archief
                                                                                                                        • SEOW 'Wad anders'
                                                                                                                        • Ontwikkelingen Lauwersmeergebied
                                                                                                                        • Notitie KvK over Harlingen zeehaven
                                                                                                                        • Sociaal-economisch perspectief Waddengemeenten Noord-Holland
                                                                                                                        • Rapport LNV: Invloed nb-maatregelen
                                                                                                                        • Regiovisie Eemsmondgebied
                                                                                                                    • Duurzame economie
                                                                                                                      • Toerisme en Recreatie
                                                                                                                        • Waterrecreatie
                                                                                                                        • Wadlopen
                                                                                                                        • Project Waddenwandelen
                                                                                                                        • Publicaties Toerisme en Recreatie
                                                                                                                        • Archief
                                                                                                                        • Beleid
                                                                                                                        • Verslag Werelderfgoedweekend
                                                                                                                    • Landschap en cultureel erfgoed
                                                                                                                      • Beleid
                                                                                                                        • Wadden op de kaart: Historische kaarten van de Waddenzee
                                                                                                                          • Handreiking buitendijks erfgoed
                                                                                                                            • Archief
                                                                                                                              • Samenwerken aan Waddenland
                                                                                                                              • LancewadPlan
                                                                                                                              • Project Wierumer Aek
                                                                                                                          • Duurzame Wadden
                                                                                                                            • Waddengoud
                                                                                                                              • Projecten algemeen
                                                                                                                                • Waddengoud zeiltochten
                                                                                                                                • Studio Claudy Jongstra
                                                                                                                                • Zilte landbouw op Texel
                                                                                                                                • Europees project Cradle to Cradle Islands
                                                                                                                                • Energy Valley: Nieuwe energie voor Noord-Nederland
                                                                                                                                • Duurzaam Ameland plaatst HRe ketels
                                                                                                                              • Projecten duurzame energie
                                                                                                                                • Duurzame Waddeneilanden
                                                                                                                                • Convenant Duurzaam Ameland
                                                                                                                              • Projecten van het Waddenfonds
                                                                                                                              • Klimaatverandering
                                                                                                                                • Beleid
                                                                                                                                  • Zeespiegelstijging
                                                                                                                                    • Deltaprogramma
                                                                                                                                      • Storm en hoog water
                                                                                                                                        • Morfologie
                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                            • Internationale conferentie klimaatverandering Wadden
                                                                                                                                        • Duurzame bereikbaarheid
                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                            • Kamerstukken
                                                                                                                                          • Scheepvaart
                                                                                                                                            • Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee
                                                                                                                                            • Snelvaren op de Waddenzee
                                                                                                                                            • Waddenzee als PSSA
                                                                                                                                          • Luchtvaart
                                                                                                                                            • Kabels en leidingen
                                                                                                                                              • Cobra electriciteitskabel Nederland-Denemarken
                                                                                                                                            • Havens en bedrijventerreinen
                                                                                                                                              • Den Helder
                                                                                                                                              • Harlingen
                                                                                                                                              • Eemshaven en Delfzijl
                                                                                                                                            • Publicaties Verkeer en Infrastructuur
                                                                                                                                            • Leefbaarheid
                                                                                                                                              • Beleid
                                                                                                                                                • Nationaal
                                                                                                                                                • Internationaal
                                                                                                                                              • Zwerfafval
                                                                                                                                                • Kaderrichtlijn Water
                                                                                                                                                  • Afvalverbrandingsoven Harlingen
                                                                                                                                                    • Stoffen en normen
                                                                                                                                                      • Bronnen en routes
                                                                                                                                                        • Bronnen van stoffen
                                                                                                                                                        • Aanvoerroutes
                                                                                                                                                        • Vrachten naar de Waddenzee
                                                                                                                                                        • Atmosferische depositie
                                                                                                                                                        • Emissie door schepen
                                                                                                                                                        • Lozen van koelwater
                                                                                                                                                      • Meten is weten
                                                                                                                                                        • Internationale meetprogramma's
                                                                                                                                                        • Nationale meetprogramma's
                                                                                                                                                        • Aanvullend onderzoek
                                                                                                                                                        • Effecten meten met biologische toetsen
                                                                                                                                                        • Hoe we meten in de zee
                                                                                                                                                        • Wat we meten in de zee
                                                                                                                                                        • Analyses in het laboratorium
                                                                                                                                                      • Publicaties thema Water en Milieu
                                                                                                                                                        • Archief
                                                                                                                                                          • Stoffen en normen
                                                                                                                                                          • Stoffeninformatie
                                                                                                                                                      • Energie en Delfstoffen
                                                                                                                                                        • Beleid
                                                                                                                                                          • Kamerstukken
                                                                                                                                                          • Eemsdelta: Ecologie en Economie in balans
                                                                                                                                                        • Gaswinning
                                                                                                                                                          • Groen licht
                                                                                                                                                        • Steenzoutwinning
                                                                                                                                                          • Schelpenwinning
                                                                                                                                                            • Zandwinning
                                                                                                                                                              • Bodemdaling
                                                                                                                                                                • Bodemdaling door gaswinning
                                                                                                                                                                • Prognose bodemdaling Noord Nederland 2050
                                                                                                                                                                • Integrale bodemdalingstudie Waddenzee 1999
                                                                                                                                                              • Bodemdaling Ameland
                                                                                                                                                                • Publicaties Energie en Delfstoffen
                                                                                                                                                                  • Rapporten Steenzoutwinning
                                                                                                                                                                  • Meetrapportages bodemdaling
                                                                                                                                                                • Archief
                                                                                                                                                                  • Archief Gaswinning
                                                                                                                                                              • Natuur
                                                                                                                                                                • Beleid
                                                                                                                                                                  • Kamerstukken
                                                                                                                                                                  • Gesloten gebieden
                                                                                                                                                                  • Referentiegebied in de Waddenzee
                                                                                                                                                                • Beheer
                                                                                                                                                                  • Waddenzee Werelderfgoed
                                                                                                                                                                    • Programma 'Naar een rijke Waddenzee'
                                                                                                                                                                      • Scenario's voor verbetering natuur Eems
                                                                                                                                                                      • Agenda mariene ecologie Waddenzee (current)
                                                                                                                                                                      • Vogelaars in Afrika: waarom?
                                                                                                                                                                      • Vogeltellingen Waddensa Flyway
                                                                                                                                                                      • 3 D filmpjes stroming Eems
                                                                                                                                                                    • Kwelders
                                                                                                                                                                      • Kwelderherstel Groningen
                                                                                                                                                                      • Monitoring en beheer kwelderwerken
                                                                                                                                                                    • Zoet-zout overgangen
                                                                                                                                                                      • Vogels
                                                                                                                                                                        • Animatiefilms: Rust voor strandbroeders
                                                                                                                                                                      • Zeehonden
                                                                                                                                                                        • Onderzoekscommissie Zeehonden
                                                                                                                                                                      • Bodemdieren
                                                                                                                                                                        • Zeegras
                                                                                                                                                                          • Publicaties thema Natuur
                                                                                                                                                                            • Algemeen
                                                                                                                                                                            • Kwelders
                                                                                                                                                                            • Zoet-zout overgangen
                                                                                                                                                                            • Vogels
                                                                                                                                                                            • Zeehonden
                                                                                                                                                                            • Bodemdieren
                                                                                                                                                                            • Zeegras
                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                            • Workshop over afname trekvogels in de Waddenzee
                                                                                                                                                                            • Ecologie van de zandige kust
                                                                                                                                                                            • Zeehonden
                                                                                                                                                                            • Bruinvisstrandingen
                                                                                                                                                                            • Ganzen
                                                                                                                                                                            • Eidereendensterfte
                                                                                                                                                                            • Monitoring zee- en eidereenden
                                                                                                                                                                            • Kwelderontwikkeling
                                                                                                                                                                            • Beheerregeling Rottum 2007 - 2010
                                                                                                                                                                            • Visintrek
                                                                                                                                                                            • Bodemfauna en beleid
                                                                                                                                                                        • Veiligheid
                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                            • Kamerstukken
                                                                                                                                                                          • Kustbeheer
                                                                                                                                                                            • Afsluitdijk
                                                                                                                                                                            • Dijkversterking Balgzand
                                                                                                                                                                            • Dijkversterking Texel
                                                                                                                                                                            • Zandsuppleties
                                                                                                                                                                          • Deltaprogramma
                                                                                                                                                                            • Handhaving
                                                                                                                                                                              • Jaarverslag Waddenunit 2011
                                                                                                                                                                              • Kustwacht
                                                                                                                                                                              • Jaarplan scheepsgebonden nautische handhaving 2017
                                                                                                                                                                              • Samenwerking Inspectie Waddenzee
                                                                                                                                                                            • Oliemorsingen
                                                                                                                                                                              • Rampenbestrijding
                                                                                                                                                                                • Coordinatie Regeling Waddenzee (CRW)
                                                                                                                                                                              • Incidenten
                                                                                                                                                                                • Scheepvaart
                                                                                                                                                                                  • Waddenzee als PSSA
                                                                                                                                                                                • Publicaties Veiligheid
                                                                                                                                                                                  • Archief
                                                                                                                                                                                    • Rapport risico analyse Waddengebied
                                                                                                                                                                                    • Onderzoeksprogramma KUST2005
                                                                                                                                                                                    • Handhavingsoverleg Lauwersmeergebied
                                                                                                                                                                                • Visserij
                                                                                                                                                                                  • Beleid
                                                                                                                                                                                    • Kamerstukken
                                                                                                                                                                                    • Beleidsregel openstelling oesterrapen
                                                                                                                                                                                    • Beleid Mosselzaadvisserij
                                                                                                                                                                                    • Brede visie duurzame visserij
                                                                                                                                                                                  • Kokkelvisserij
                                                                                                                                                                                    • Mosselvisserij
                                                                                                                                                                                      • Garnalenvisserij
                                                                                                                                                                                        • Vaste vistuigen
                                                                                                                                                                                          • Sportvisserij
                                                                                                                                                                                            • Voedselveiligheid schelpdieren
                                                                                                                                                                                              • Publicaties Visserij
                                                                                                                                                                                                • Algemeen
                                                                                                                                                                                                • Kokkelvisserij
                                                                                                                                                                                                • Mosselvisserij
                                                                                                                                                                                              • Archief
                                                                                                                                                                                                • Algemeen
                                                                                                                                                                                                • Kokkelvisserij
                                                                                                                                                                                            • Dark Sky
                                                                                                                                                                                              • Beleid
                                                                                                                                                                                                • Uitgelicht
                                                                                                                                                                                                  • Publicaties Dark Sky
                                                                                                                                                                                                    • Archief Dark Sky
                                                                                                                                                                                                    • Zoutadaptatie
                                                                                                                                                                                                      • Achtergrond
                                                                                                                                                                                                        • Filmpjes
                                                                                                                                                                                                        • Bodemdaling Ameland
                                                                                                                                                                                                          • Auditrapport 2011
                                                                                                                                                                                                            • Commissie
                                                                                                                                                                                                              • Rapportage 2017
                                                                                                                                                                                                                • Rapportage 2011
                                                                                                                                                                                                                  • 2007
                                                                                                                                                                                                                    • Overige rapporten
                                                                                                                                                                                                                  • Rapportage 2005
                                                                                                                                                                                                                    • Bodemdaling en gaswinning
                                                                                                                                                                                                                    • Morfologie
                                                                                                                                                                                                                    • Kwelders
                                                                                                                                                                                                                    • Duinvalleien
                                                                                                                                                                                                                    • Droge duinen
                                                                                                                                                                                                                    • Vogels
                                                                                                                                                                                                                    • Voortzetting van het onderzoek
                                                                                                                                                                                                                    • Symposium en audit
                                                                                                                                                                                                                    • Presentaties
                                                                                                                                                                                                                  • Rapportage 2000
                                                                                                                                                                                                                    • Bodemdaling
                                                                                                                                                                                                                    • Abiotische factoren
                                                                                                                                                                                                                    • Morfologie
                                                                                                                                                                                                                    • Ecologie
                                                                                                                                                                                                                    • Economisch gebruik
                                                                                                                                                                                                                    • Voortzetting van het onderzoek
                                                                                                                                                                                                                    • Symposium en audit
                                                                                                                                                                                                                    • Presentaties
                                                                                                                                                                                                                    • Overige publicaties
                                                                                                                                                                                                                  • Rapportage 1994
                                                                                                                                                                                                                    • Foto archief
                                                                                                                                                                                                                    • Subsidence Ameland
                                                                                                                                                                                                                      • Committee
                                                                                                                                                                                                                        • Report 2005
                                                                                                                                                                                                                          • Report 2000
                                                                                                                                                                                                                            • Report 1994
                                                                                                                                                                                                                              • Photo archive
                                                                                                                                                                                                                              • Overige themas
                                                                                                                                                                                                                                • Militaire activiteiten
                                                                                                                                                                                                                                  • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                  • Schiet- en oefenterreinen
                                                                                                                                                                                                                                  • Munitie
                                                                                                                                                                                                                                  • Helikoptervluchten
                                                                                                                                                                                                                            • Beheren
                                                                                                                                                                                                                              • Samenwerkingsagenda Beheer Waddenzee
                                                                                                                                                                                                                                • Opdrachtgeverscollectief Beheer Waddenzee
                                                                                                                                                                                                                                  • Coalitie Wadden Natuurlijk
                                                                                                                                                                                                                                    • Rijke Waddenzee: lonkend perspectief
                                                                                                                                                                                                                                      • Partners
                                                                                                                                                                                                                                        • Tien pijlers
                                                                                                                                                                                                                                          • Naar beter beheer
                                                                                                                                                                                                                                        • Monitoring
                                                                                                                                                                                                                                        • Contact

                                                                                                                                                                                                                                        U ben hier:

                                                                                                                                                                                                                                        1. Home
                                                                                                                                                                                                                                        2. Thema's
                                                                                                                                                                                                                                        3. Natuur
                                                                                                                                                                                                                                        4. Programma 'Naar een rijke Waddenzee'
                                                                                                                                                                                                                                        5. Agenda mariene ecologie Waddenzee

                                                                                                                                                                                                                                        Agenda mariene ecologie Waddenzee gereed

                                                                                                                                                                                                                                        DONDERDAG 12 NOVEMBER 2020

                                                                                                                                                                                                                                        De natuur onderwater is nog niet op het niveau van een rijke Waddenzee. Veel is nog onbekend over oorzaken en mogelijke verbeteringen. Positief is dat er al veel in en om de Waddenzee gebeurt met als doel de interacties en biodiversiteit onderwater te herstellen en te verbeteren. Maar dat alles tezamen is nog onvoldoende voor een gezond mariene ecosysteem. Het Investeringskader Waddengebied heeft een opgaveteam voor de Waddenzee. De Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) – met uitvoerders Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland – én PRW hebben een opgave ‘herstel onderwaternatuur’. Om dat bij elkaar te brengen en handen en voeten te geven is door PRW en PAGW gezamenlijk de Agenda voor het mariene ecosysteem van de Waddenzee (Pdf, 7,57 Mb) opgesteld. Met als kern tien draaiknoppen die zorgen voor een samenhangende verbetering van de natuur, onderwater en in samenhang met de functionele omgeving. En met een doorkijk naar eerste maatregelen en opschaling daarna.

                                                                                                                                                                                                                                        Van Streefbeeld naar Agenda
                                                                                                                                                                                                                                        Gezamenlijk vertrekpunt is het streefbeeld voor de rijke Waddenzee. Op verzoek van de opstellers van de Agenda voor het Waddengebied 2050 heeft PRW in 2018 daarvoor al een bouwsteen aangeleverd, het discussiepaper ‘Veerkrachtig Voedselweb’ met bijlagen. De essentie van een veerkrachtig voedselweb is een (marien) ecosysteem dat in al zijn facetten optimaal functioneert. Het kan veranderende omstandigheden aan, het biedt ruimte een grote verscheidenheid aan habitats en aan soortgroepen en het kan duurzaam menselijk medegebruik faciliteren.

                                                                                                                                                                                                                                        De Agenda voor het mariene ecosysteem van de Waddenzee richt zich op tien draaiknoppen voor een samenhangende verbetering van de natuur onderwater. Gebaseerd op de samenhang in het ecologisch functioneren en de inpasbaarheid van duurzaam economisch medegebruik. De Agenda heeft geen besluitvormende status. Het biedt wel een denkkader en inspiratie voor pilots, maatregelen, opschaling en vervolgbeheer voor natuurverbetering en duurzaam medegebruik van het mariene ecosysteem van de Nederlandse Waddenzee. Naast een kader voor gebruik bij de PAGW Waddenzee (herstel onderwaternatuur) en PRW biedt de Agenda ook inspiratie aan eenieder die er iets mee kan vanuit de eigen opgaven.

                                                                                                                                                                                                                                        Tien draaiknoppen
                                                                                                                                                                                                                                        Bij het herstellen en verbeteren van de natuurkwaliteit en het duurzaam inpassen van menselijk gebruik willen we zo dicht mogelijk blijven bij de sturende factoren van het ecosysteem. Natuurlijke landschappen met hun natuurlijke dynamiek en processen vormen de basis en moeten hun gang kunnen gaan. In de zoektocht naar oplossingen en maatregelen voor herstel van onderwaternatuur zijn tien draaiknoppen geformuleerd van waaruit verder geredeneerd kan worden. Voor de randen van de Waddenzee zijn dat er drie: de Waddenzee ruimte geven, grote wateren verbinden en overgangen natuurinclusiever. Voor de natuur onderwater zijn er zeven draaiknoppen, verdeeld over twee groepen: de basis op orde en ruimte voor successie en ontwikkeling.

                                                                                                                                                                                                                                        Deze draaiknoppen geven structuur en helderheid. De oplossingen kunnen leiden tot (grootschalige) maatregelen die in verschillende programma’s zoals de PAGW kunnen worden gerealiseerd.

                                                                                                                                                                                                                                        Tijdens een bestuurlijke bijeenkomst over het belang van vismonitoring werd een kwartetspel gespeeld over de 10 draaiknoppen. Zo maakten de aanwezigen kennis met de verschillende draaiknoppen en per draaiknop waar dan kansen liggen.

                                                                                                                                                                                                                                        MEER WETEN?
                                                                                                                                                                                                                                        Dan kunt u contact opnemen met:

                                                                                                                                                                                                                                        Michiel Firet, PRW, m.firet@staatsbosbeheer.nl T 06 1296 1898

                                                                                                                                                                                                                                        Lies van Nieuwerburgh, Rijkswaterstaat, lies.van.nieuwerburgh@rws.nl T 06 15 21 22 34

                                                                                                                                                                                                                                        • Sociaal-economisch
                                                                                                                                                                                                                                        • Duurzame economie
                                                                                                                                                                                                                                        • Landschap en cultureel erfgoed
                                                                                                                                                                                                                                        • Duurzame Wadden
                                                                                                                                                                                                                                        • Klimaatverandering
                                                                                                                                                                                                                                        • Duurzame bereikbaarheid
                                                                                                                                                                                                                                        • Leefbaarheid
                                                                                                                                                                                                                                        • Energie en Delfstoffen
                                                                                                                                                                                                                                        • Natuur
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Beheer
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddenzee Werelderfgoed
                                                                                                                                                                                                                                          • Programma 'Naar een rijke Waddenzee'
                                                                                                                                                                                                                                            • Scenario's voor verbetering natuur Eems
                                                                                                                                                                                                                                            • Agenda mariene ecologie Waddenzee (current)
                                                                                                                                                                                                                                            • Vogelaars in Afrika: waarom?
                                                                                                                                                                                                                                            • Vogeltellingen Waddensa Flyway
                                                                                                                                                                                                                                            • 3 D filmpjes stroming Eems
                                                                                                                                                                                                                                          • Kwelders
                                                                                                                                                                                                                                          • Zoet-zout overgangen
                                                                                                                                                                                                                                          • Vogels
                                                                                                                                                                                                                                          • Zeehonden
                                                                                                                                                                                                                                          • Bodemdieren
                                                                                                                                                                                                                                          • Zeegras
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties thema Natuur
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Veiligheid
                                                                                                                                                                                                                                        • Visserij
                                                                                                                                                                                                                                        • Dark Sky
                                                                                                                                                                                                                                        • Zoutadaptatie
                                                                                                                                                                                                                                        • Bodemdaling Ameland
                                                                                                                                                                                                                                        • Subsidence Ameland
                                                                                                                                                                                                                                        • Overige themas

                                                                                                                                                                                                                                        Waddenzee Statement

                                                                                                                                                                                                                                        Waddenzee.nl is een website van de ministeries van LNV en I&W en de drie Waddenprovincies in samenwerking met Tresoar en Waddenacademie. De site vormt het portaal van alle Waddenbeheerders en wordt gecoördineerd door Rijkswaterstaat.


                                                                                                                                                                                                                                        • Home
                                                                                                                                                                                                                                        • Actueel
                                                                                                                                                                                                                                          • Nieuwslijst
                                                                                                                                                                                                                                          • Agenda
                                                                                                                                                                                                                                          • Internationale Waddenbibliotheek
                                                                                                                                                                                                                                          • Waterstanden
                                                                                                                                                                                                                                          • Het Weer
                                                                                                                                                                                                                                          • Bestanden basismonitoring
                                                                                                                                                                                                                                        • Overheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Regiecollege Waddengebied (RCW)
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddenzeebestuur
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddenzeebeleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddenzeebeheer
                                                                                                                                                                                                                                          • Vergunning nodig?
                                                                                                                                                                                                                                          • Natura 2000
                                                                                                                                                                                                                                          • Wadlab/ Greenzone
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddenfonds
                                                                                                                                                                                                                                          • Omgevingsberaad Waddengebied
                                                                                                                                                                                                                                          • Programma naar een Rijke Waddenzee
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddenacademie
                                                                                                                                                                                                                                          • Raad voor de Wadden
                                                                                                                                                                                                                                          • Internationaal
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Thema's
                                                                                                                                                                                                                                          • Sociaal-economisch
                                                                                                                                                                                                                                          • Duurzame economie
                                                                                                                                                                                                                                          • Landschap en cultureel erfgoed
                                                                                                                                                                                                                                          • Duurzame Wadden
                                                                                                                                                                                                                                          • Klimaatverandering
                                                                                                                                                                                                                                          • Duurzame bereikbaarheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Leefbaarheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Energie en Delfstoffen
                                                                                                                                                                                                                                          • Natuur
                                                                                                                                                                                                                                          • Veiligheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Visserij
                                                                                                                                                                                                                                          • Dark Sky
                                                                                                                                                                                                                                          • Zoutadaptatie
                                                                                                                                                                                                                                          • Bodemdaling Ameland
                                                                                                                                                                                                                                          • Subsidence Ameland
                                                                                                                                                                                                                                          • Overige themas
                                                                                                                                                                                                                                        • Beheren
                                                                                                                                                                                                                                          • Samenwerkingsagenda Beheer Waddenzee
                                                                                                                                                                                                                                          • Opdrachtgeverscollectief Beheer Waddenzee
                                                                                                                                                                                                                                          • Coalitie Wadden Natuurlijk
                                                                                                                                                                                                                                        • Monitoring
                                                                                                                                                                                                                                        • Contact
                                                                                                                                                                                                                                        • Sociaal-economisch
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Duurzame economie
                                                                                                                                                                                                                                          • Toerisme en Recreatie
                                                                                                                                                                                                                                        • Landschap en cultureel erfgoed
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Wadden op de kaart: Historische kaarten van de Waddenzee
                                                                                                                                                                                                                                          • Handreiking buitendijks erfgoed
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Duurzame Wadden
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddengoud
                                                                                                                                                                                                                                          • Projecten algemeen
                                                                                                                                                                                                                                          • Projecten duurzame energie
                                                                                                                                                                                                                                          • Projecten van het Waddenfonds
                                                                                                                                                                                                                                        • Klimaatverandering
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Zeespiegelstijging
                                                                                                                                                                                                                                          • Deltaprogramma
                                                                                                                                                                                                                                          • Storm en hoog water
                                                                                                                                                                                                                                          • Morfologie
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Duurzame bereikbaarheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Scheepvaart
                                                                                                                                                                                                                                          • Luchtvaart
                                                                                                                                                                                                                                          • Kabels en leidingen
                                                                                                                                                                                                                                          • Havens en bedrijventerreinen
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties Verkeer en Infrastructuur
                                                                                                                                                                                                                                        • Leefbaarheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Zwerfafval
                                                                                                                                                                                                                                          • Kaderrichtlijn Water
                                                                                                                                                                                                                                          • Afvalverbrandingsoven Harlingen
                                                                                                                                                                                                                                          • Stoffen en normen
                                                                                                                                                                                                                                          • Bronnen en routes
                                                                                                                                                                                                                                          • Meten is weten
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties thema Water en Milieu
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Energie en Delfstoffen
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Gaswinning
                                                                                                                                                                                                                                          • Steenzoutwinning
                                                                                                                                                                                                                                          • Schelpenwinning
                                                                                                                                                                                                                                          • Zandwinning
                                                                                                                                                                                                                                          • Bodemdaling
                                                                                                                                                                                                                                          • Bodemdaling Ameland
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties Energie en Delfstoffen
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Natuur
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Beheer
                                                                                                                                                                                                                                          • Waddenzee Werelderfgoed
                                                                                                                                                                                                                                          • Programma 'Naar een rijke Waddenzee'
                                                                                                                                                                                                                                          • Kwelders
                                                                                                                                                                                                                                          • Zoet-zout overgangen
                                                                                                                                                                                                                                          • Vogels
                                                                                                                                                                                                                                          • Zeehonden
                                                                                                                                                                                                                                          • Bodemdieren
                                                                                                                                                                                                                                          • Zeegras
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties thema Natuur
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Veiligheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Kustbeheer
                                                                                                                                                                                                                                          • Deltaprogramma
                                                                                                                                                                                                                                          • Handhaving
                                                                                                                                                                                                                                          • Oliemorsingen
                                                                                                                                                                                                                                          • Rampenbestrijding
                                                                                                                                                                                                                                          • Incidenten
                                                                                                                                                                                                                                          • Scheepvaart
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties Veiligheid
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Visserij
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Kokkelvisserij
                                                                                                                                                                                                                                          • Mosselvisserij
                                                                                                                                                                                                                                          • Garnalenvisserij
                                                                                                                                                                                                                                          • Vaste vistuigen
                                                                                                                                                                                                                                          • Sportvisserij
                                                                                                                                                                                                                                          • Voedselveiligheid schelpdieren
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties Visserij
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Dark Sky
                                                                                                                                                                                                                                          • Beleid
                                                                                                                                                                                                                                          • Uitgelicht
                                                                                                                                                                                                                                          • Publicaties Dark Sky
                                                                                                                                                                                                                                          • Archief Dark Sky
                                                                                                                                                                                                                                        • Zoutadaptatie
                                                                                                                                                                                                                                          • Achtergrond
                                                                                                                                                                                                                                          • Filmpjes
                                                                                                                                                                                                                                        • Bodemdaling Ameland
                                                                                                                                                                                                                                          • Auditrapport 2011
                                                                                                                                                                                                                                          • Commissie
                                                                                                                                                                                                                                          • Rapportage 2017
                                                                                                                                                                                                                                          • Rapportage 2011
                                                                                                                                                                                                                                          • 2007
                                                                                                                                                                                                                                          • Rapportage 2005
                                                                                                                                                                                                                                          • Rapportage 2000
                                                                                                                                                                                                                                          • Rapportage 1994
                                                                                                                                                                                                                                          • Foto archief
                                                                                                                                                                                                                                        • Subsidence Ameland
                                                                                                                                                                                                                                          • Committee
                                                                                                                                                                                                                                          • Report 2005
                                                                                                                                                                                                                                          • Report 2000
                                                                                                                                                                                                                                          • Report 1994
                                                                                                                                                                                                                                          • Photo archive
                                                                                                                                                                                                                                        • Overige themas
                                                                                                                                                                                                                                          • Militaire activiteiten
                                                                                                                                                                                                                                        • Sitemap
                                                                                                                                                                                                                                        • Organisatie
                                                                                                                                                                                                                                        • Links
                                                                                                                                                                                                                                        • Cookieverklaring
                                                                                                                                                                                                                                        • Privacy Statement
                                                                                                                                                                                                                                        • Disclaimer

                                                                                                                                                                                                                                        Opdrachtgevers

                                                                                                                                                                                                                                        WaddenZee

                                                                                                                                                                                                                                        © WaddenZee 2020

                                                                                                                                                                                                                                        Toegankelijkheidsverklaring

                                                                                                                                                                                                                                        Contact

                                                                                                                                                                                                                                        Huis voor de Wadden
                                                                                                                                                                                                                                        Ruiterskwartier 121 A
                                                                                                                                                                                                                                        8911 BS Leeuwarden
                                                                                                                                                                                                                                        T 058 - 2339010,
                                                                                                                                                                                                                                        T 058-2339016
                                                                                                                                                                                                                                        E info@waddenzee.nl